Sery wyróżnione w systemach jakości

dr inż. Marlena Piekut
Forum Mleczarskie Handel 3/2020 (99)
© fm

Wyróżnienie wyrobów spożywczych znakami potwierdzającymi wysoką jakość daje ochronę tradycji i promocji regionu, w którym dany wyrób jest wytwarzany oraz gwarantuje konsumentom, że żywność ma odpowiednią jakość. Sposobem na wyróżnienie się wyrobów spożywczych jest wpis ich na Krajową Listę Produktów Tradycyjnych. W Polsce na Listę wpisywany jest produkt, którego jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych metod produkcji. Tradycyjne metody to takie, które są wykorzystywane od co najmniej 25 lat. Produkt ubiegający się o taki wpis powinien ponadto stanowić element tożsamości społeczności lokalnej i należeć do dziedzictwa kulturowego regionu, z którego pochodzi. Należy pamiętać o tym, że na Listę wpisywany jest produkt, a nie producent.


Wielu producentów serów jest zainteresowanych wpisem ich specjałów na rzeczoną Listę. Sery wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych można podzielić ze względu na województwo, w którym są wytwarzane. Szczegółowy wykaz serów wpisanych na Listę Produktów Tradycyjnych zamieszczono w tabeli.

Znak Jakość Tradycja

Kolejnym sposobem na wyróżnienie produktów spożywczych, w tym serów jest uzyskanie certyfikatu „Jakość Tradycja”. System jakościowy Jakość Tradycja służy wyróżnianiu produktów żywnościowych wysokiej jakości, z uwzględnieniem produktów tradycyjnych. Decyzją z dnia 12 czerwca 2007 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi uznał system „Jakość Tradycja” za krajowy system jakości żywności. W systemie tym zwraca się uwagę na kilka elementów.

Ciekawy produkt

Ser gryficki wędzony, pod marką Hej!, powstaje według tradycyjnej receptury. Nie zawiera niepotrzebnych dodatków i konserwantów. Proces naturalnego wędzenia powoduje, że ser ma lekko pikantny, słony smak i włóknistą strukturę. W kuchni świetnie łączy się z żurawiną, jajecznicą, zapiekankami oraz pasuje na deskę serów. Szczególnie często sięgają po niego panie.

Producent: Radomsko (OSM).

  • Jakość produktu: do systemu są przyjmowane produkty wysokiej jakości, wynikające z ich tradycyjnego charakteru, mające szczególną jakość, reputację lub inne cechy odróżniające je od innych należących do tej samej kategorii. Producent ubiegający się o znak Jakość Tradycja musi zadeklarować zachowanie wyższych standardów produkcyjnych lub wyjątkowych cech produktów. Przed dopuszczeniem do uczestnictwa w systemie produkt podlega weryfikacji zgodnie z Regulaminem Znaku, który został przyjęty przez Urząd Patentowy RP, a wcześniej zatwierdzony przez Radę, Zarząd Izby oraz Związek Województw Rzeczypospolitej Polskiej. Znak Jakość Tradycja jest znakiem zarejestrowanym w Urzędzie Patentowym pod numerem Z-307821 i chroniony zgodnie z prawem własności przemysłowej, jako znak wspólny gwarancyjny.

  • Kontrolę jakości: producenci są zobowiązani do posiadania certyfikatu zgodności, potwierdzającego wytwarzanie produktu zgodnie ze specyfikacją. Producenci używający znaku jakościowego „Jakość Tradycja” będący w Systemie Jakości Żywności powinni poddawać swoje produkty kontroli, której celem jest zagwarantowanie, że wykorzystywana metoda wytwarzania jest zgodna z metodą deklarowaną we wniosku. Wyboru jednostki kontrolnej dokonują sami producenci, koszty kontroli ponoszą uprawnieni do korzystania ze Znaku.

  • Otwartość systemu: mogą tu przystąpić wszyscy rolnicy, producenci rolni, przetwórcy w kraju i za granicą, członkowie Polskiej Izby Produktu Regionalnego i Lokalnego i nienależący do niej. Jedynym kryterium przyjęcia do systemu produktu jest jego jakość.

  • Przejrzystość i identyfikowalność produktu: regulamin określa tryb i zasady korzystania ze znaku. Używający go producenci są zobowiązani do określenia częstotliwości i zakresu kontroli oraz prowadzenia dokumentacji mającej na celu zapewnienie pełnej identyfikowalności produktu (traceability).

Sery posiadające certyfikat Jakość Tradycja to m.in.:

  • Międzybórz (OSM) – twaróg półtłusty z Międzyborza
  • Bychawa (OSM) – twaróg chudy, półtłusty i tłusty z Bychawy
  • Michowianka (SM) – Twarożek Babuni półtłusty i tłusty z Michowa
  • Piaski (OSM) – Twaróg Piasecki Śmietankowy
  • Szczerców (R-PSM) – Ser Twarogowy Półtłusty Szczercowski
  • Jogo (ŁSM) – twaróg półtłusty, Twarożek wiejski luksusowy
  • Łowicz (OSM) – twaróg krajanka półtłusty
  • Wieluń (SDM) – twaróg tłusty, półtłusty i chudy oraz półtłusty mielony, Twarożek kanapkowo-sernikowy „Mój ulubiony”, Twarożek kremowy „Mój ulubiony”
  • Łask (OSM) – twaróg półtłusty
  • Bochnia (OSM) – twaróg tłusty klinek
  • Dominik (ZPM) – Twaróg Półtłusty od Dominika
  • Miechów (OSM) – ser twarogowy tłusty i półtłusty
  • Garwolin (OSM) – twaróg tłusty i półtłusty, serek homogenizowany waniliowy
  • Kosów Lacki (OSM) – twaróg chudy, półtłusty i tłusty z Kosowa Lackiego
  • Jasienica Rosielna (OSM) – Twaróg Wiejski chudy i półtłusty z Jasienicy Rosielnej
  • Mlekpol (SM) – sery podpuszczkowe: Królewski z Kolna, Salami, Gouda, Złoty Mazur
  • Sertop – ser topiony Gouda, Ser topiony „Złoty ementaler”
  • Chmielnik (OSM) – twaróg półtłusty
  • Lactima – ser topiony mazurski
  • Olecko (OSM) – ser twarogowy z Warmii, Mazur i Powiśla
  • Strzałkowo (SMU) – Twaróg Śmietankowy ze Strzałkowa, Twaróg Wiejski ze Strzałkowa, twaróg Półtłusty ze Strzałkowa
  • Agro-Danmis Gramowscy – ser twarogowy pełnotłusty z mleka koziego, ser sałatkowy Festkoz z mleka koziego, ser kozi twardy dojrzewający
  • Lazur (SZGPR) – ser pleśniowy Lazur Błękitny
  • Kaliska Spółdzielcza Grupa Producentów Mleka – ser Salami z Koźmina.
Anita Kubarska, Brand Manager w firmie Sertop

Anita Kubarska

Brand Manager w firmie Sertop

Posiadanie znaków tradycji i ja­kości to niezwykle pożądany element w produktach mleczar­skich. To właśnie dlatego, jako polski producent serków topio­nych z pięćdziesięcioletnią tradycją ich produkcji, zgło­siliśmy nasze produkty do krajowego systemu jakości żywności „Jakość Tradycja” Polskiej Izby Produktu Regionalnego i Lokalnego uznanego przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Kapituła Znaku „Jakość Tra­dycja” z dnia 20 stycznia 2020 r. przyznała na okres trzech lat naszej Firmie uprawnienia do oznaczania znakiem „Jakość Tradycja” produktów: „Ser topiony Gouda” oraz „Ser topiony Złoty Ementaler”, potwier­dzając wysoką jakość z uwzględnieniem ich tradycyj­nego charakteru. Trend związany z tradycją rozwija się bardzo intensywnie i będzie perspektywiczny. Dzieje się to zgodnie z kierunkiem wyznaczonym przez otwar­tych na tradycyjną żywność konsumentów. Czy warto inwestować w tego typu oznaczenia? Z pewnością tak, bowiem są one również potwierdzeniem dosko­nałej jakości produktów z zachowaniem najwyższych standardów produkcji oraz gwarancją bezpieczeństwa żywności.

Polskie Godło Promocyjne „Teraz Polska”

© fm

Produkty mleczarskie mogą stanąć do konkursu o przyznanie Polskiego Godła Promocyjnego „Teraz Polska”. Istnienie Godła „Teraz Polska" daje przedsiębiorcom dodatkowe, skuteczne marketingowo narzędzie, pozwalające korzystnie się wyróżnić. „Teraz Polska" jest znakiem rozpoznawalnym także poza granicami, gdzie buduje wizerunek polskich produktów. Jednym z pierwszych zakładów mleczarskich, które otrzymały możliwość umieszczenia znaku na swoim produkcie była Mleczarnia Turek dla sera Royal w III edycji konkursu. Zakłady mleczarskie, które otrzymały prawo do używania godła Teraz Polska to także: Lazur (SZGPR), Michowianka (SM), Koło (OSM) i Grupa Mlekovita.

Certyfikat Dobry produkt

Celem przyznania Certyfikatów Dobry Produkt jest promocja polskiej żywności i popularyzacja produktów spożywczych, które wyróżniają się jakością, innowacyjnością, ale także tradycyjną i regionalną recepturą. Certyfikaty są wręczane w czterech kategoriach: Produkt innowacyjny; Nowy produkt; Produkt tradycyjny i regionalny; Produkt wysokiej jakości, a od 2019 roku także w kategorii Produkt HoReCa Trends.

© fm
Jacek Wyrzykiewicz, PR & Marketing Services Manager w Hochland Polska

Jacek Wyrzykiewicz

PR & Marketing Services Manager w Hochland Polska

Perspektywy rozwoju rynku pro­duktów z oznaczeniami jest duże. Konsumenci chcą mieć jak naj­więcej informacji na temat pro­duktów znajdujących się na ryn­ku. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują na to, że od 15 do 30% Polaków trawi laktozę nieefektywnie. Ten typ nietolerancji pokarmowej rzadko jest wrodzony – najczęściej pojawia się z upływem czasu. Choć nie można jej wyleczyć, to – przy wyborze odpowiednich produktów – nie oznacza konieczności rezygnacji z ulu­bionych smaków. Dlatego Almette rozszerza ofertę o li­nię produktów bez laktozy. Puszyste serki twarogowe w nowej wersji dostarczają takiej samej przyjemności smaku oraz mają wysoką jakość. Niezmiennie delikatne i naturalnie lekkie! W asortymencie Almette pojawiły się dwa nowe produkty, które są propozycją dla osób niemogących spożywać standardowych produktów mlecznych, ze względu na nietolerancję dwucukru mlecznego występującego w ich składzie. Ulubione smaki serka twarogowego Almette – śmietankowy i z ziołami – są już dostępne w wersji bez laktozy. Teraz osoby zmagające się z nieefektywnym trawieniem lak­tozy mogą bez ograniczeń cieszyć się niepowtarzalnym smakiem Almette, który zachwyca najbardziej wyrafi­nowane podniebienia. Serki twarogowe Almette z nowej linii bez laktozy powstają na bazie oryginalnej receptury, z wyselekcjonowanych, naturalnych składników i pol­skiego mleka. To zapewnia im gwarancję najwyższej jakości oraz przyjemność smaku.

Ciekawy produkt

Twaróg półtłusty tradycyjnie naturalny to produkt świeży bez konserwantów. Wyprodukowany starannie zgodnie z naturą posiada znak Dziedzictwa Kulinarnego województwa Pomorskiego. Formowany twaróg dostępny jest w kostce 200 g.

Producent: Maluta Nowy Dwór Gdański (OSM).

  • Produkt wysokiej jakości – kategoria, w której eksperci oceniają zgodność produktu z dobrymi normami jakości handlowej i pełną przejrzystość w informowaniu konsumenta o składzie wyrobu i jego wartości odżywczej.
  • Nowy produkt – w tej kategorii nagrodzone zostaną najciekawsze zdaniem członków jury produkty, które pojawiły się na rynku w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Wyroby, na które powinni zwrócić uwagę nie tylko konsumenci, ale i dystrybutorzy.
  • Innowacyjny produkt – ocenie podlega nowatorski charakter rozwiązań dotyczący procesu produkcji, opakowania, designu, zastosowanych składników albo dobroczynnego wpływu na organizm człowieka.
  • Produkt tradycyjny i regionalny – kategoria, która daje szansę pokazania się produktom niszowym, ale o tradycyjnym i wyrazistym charakterze. Obejmuje produkty, które dzięki wprowadzeniu do szerszej produkcji, przy zachowaniu wysokiej jakości są dostępne dla większej liczby polskich konsumentów.

W edycji 2019 certyfikat Dobry produkt w kategorii Produkt innowacyjny otrzymała linia produktów bez laktozy Grupy Mlekovita.

Andrzej Minarczuk, Prezes Zarządu w mleczarni Kosów Lacki (OSM)

Andrzej Minarczuk

Prezes Zarządu w mleczarni Kosów Lacki (OSM)

Dla klienta hurtowego istot­ne znaczenie nadal mają cena produktu oraz przyzwyczajenie klienta docelowego do produk­tu i producenta. Oznakowanie produktu certyfikowanym znakiem Jakość i Tradycja odgrywa rolę wtedy, gdy klient szuka produktu z udoku­mentowaną produkcją danego wyrobu z niezmienioną recepturą, tradycyjną metodą produkcji. I tu spółdziel­nia w Kosowie Lackim się sprawdzi, gdyż posiada ta­kie produkty, zarówno w segmencie twarogów, masła i śmietanki. Istnieją konsumenci, którzy poszukują pro­duktu z tradycjami, pochodzącego od doświadczonego producenta regionalnego i ich grono oraz świadomość, że nie każdy może pochwalić się takim certyfikatem oraz produktem z tradycjami rośnie. Nie jest to jednak nadal wysoki wolumen odbiorców i nie każdy może sobie pozwolić na pokrycie różnicy cenowej w sto­sunku do produktu masowego. Produkty tradycyjne to nadal rynek w dużej mierze skierowany do sprzedaży regionalnej. Wielu dużych producentów nie posiada tych oznaczeń, mniejsi natomiast nie mogą działać globalnie i sprzedaż jest ograniczona obszarowo. W szerokim asortymencie sektora mleczarskiego takie produkty są coraz bardziej doceniane i coraz częściej poszukiwane, ale utrudnieniem może być tradycyjna metoda produkcji, ograniczająca dotarcie do klienta.

Jeśli chodzi natomiast o popularność tych produktów, to na przykładzie naszej spółdzielni możemy stwier­dzić, że w przypadku twarogów nie osiągnęliśmy zamierzonego celu zwiększenia sprzedaży ręcznie robionych twarogów – krajanka. Jest to produkt o nie­zmienionej technologii od 50 lat. W tej grupie produk­towej dominują produkty stałowagowe oraz robione w wiaderku pod akcje świąteczne w dużo niższej cenie niż twarogi ręcznie produkowane obarczone wysokim kosztem produkcji. W segmencie masła zwiększyliśmy produkcję masła Extra w 2019 r., cieszy się ono po­pularnością wśród odbiorców ale jak wiemy wahania cenowe w tym produkcie nie zawsze pozwalają na pokrycie kosztów przy wysłużonej tradycyjnej ma­słowni jaką posiadamy. W naszej ofercie jest również śmietanka 30% (250 ml) z takim oznaczeniem, z której w 2019 r. zrezygnowaliśmy, lecz po wielu sygnałach z rynku powróciliśmy do produkcji. Produkt pakowa­ny jest w folię, ma 6-dniowy termin przydatności, ale – jak się okazuje – jest niezbędny w kuchni niejednej gospodyni.

© fm