Nowe trendy: Nabiał a nowe mody

Joanna Górska
Forum Mleczarskie Handel 1/2018 (86)

We współczesnym świecie, co jakiś czas obserwujemy nowe trendy żywieniowe. Pojawiają się kolejni specjaliści, którzy proponują nowe rozwiązania dietetyczne mające być złotym sposobem na poprawę naszego zdrowia i dłuższe, szczęśliwsze życie. Część osób ulega tym wpływom i poszukuje odpowiednich produktów spełniających wymogi danych zaleceń. Obecnie najwięcej zwolenników zyskują wszelkiego typu diety wegetariańskie, fleksytariańskie lub wegańskie. Osoby stosujące tego typu diety łączą swoje ideologiczno-filozoficzne poglądy na życie z praktycznym wybieraniem takich produktów, które pozytywnie wpływają na ich zdrowie. Przyglądając się rozwojowi rynku roślinnych produktów alternatywnych nie należy jednak zapominać o osobach, które zmuszone są poszukiwać alternatywnych produktów roślinnych z przyczyn zdrowotnych. Do tego typu diet należą m.in. diety bezglutenowe, bezlaktozowe, niskocholesterolowe.

Co to są napoje alternatywne?

Napoje alternatywne to szeroka grupa niealkoholowych napojów przygotowana z nieklasycznych składników spożywczych. W swoim założeniu promują one zasady tzw. well-being i najczęściej zawierają elementy postrzegane lub uznawane, jako korzystne dla zdrowia. Tego typu pozytywnymi cechami mogą być dodatki wspierające energię, nawodnienie lub działanie probiotyczne. Przykładami takich produktów są napoje dla sportowców, napoje energetyczne, funkcjonalne napoje (zawierające m.in. probiotyki i antyoksydanty, sterole, stewię), specjalistyczne kawy i herbaty oraz napoje roślinne (sojowe, ryżowe, orzechowe, orkiszowe itp.).

Światowa wartość napojów roślinnych

Rynek alternatywnych napojów roślinnych był wart w 2010 roku 6,7 mld USD (źródło: IndustryArc), a w 2015 już 7,4 mld USD. Obecnie uważa się, że globalny rynek napojów alternatywnych do mleka w 2018 roku może osiągnąć poziom 16,3 mld USD. Według danych Innova Market Insights Dairy roślinne napoje alternatywne przejęły w 2016 roku 7% globalnego rynku mleczarskiego (2015 – 6%).

Produkty sojowe dominują na rynku, ale coraz więcej produktów pojawia się jako ciekawa smakowa alternatywa. Przykładowo w USA w ostatnim roku znacznie wzrósł rynek napojów migdałowych. Rośnie też rynek napojów orzechowych.

Największym rynkiem napojów alternatywnych jest region Azji i Pacyfiku, na którym ze szczególnym upodobaniem królują napoje sojowe. W 2017 roku w regionie Azji i Pacyfiku zanotowano znaczny wzrost zainteresowania napojami alternatywnymi. Głównymi czynnikami napędzającymi rynek była tradycja spożycia tego typu produktów, poszukiwanie przez konsumentów innowacyjnych produktów o profilu prozdrowotnym oraz produktów korzystnych dla osób cierpiących na nietolerancję laktozy czy wysoki poziom cholesterolu. Wzrost zainteresowania napojami alternatywnymi w tym regionie jest również skorelowany z dynamicznymi zmianami w urbanizacji społeczeństw, zmianami w diecie, liberalizacji inwestycji zagranicznych w przemyśle spożywczym (m.in. przejęcia Danone). Istotne znaczenie ma także wzrost dochodów (klasa średnia) oraz wzrost świadomości konsumentów w kierunku jakości żywienia i jej wpływu na stan zdrowia. W regionie Azji i Pacyfiku krajami, które odgrywają znaczącą rolę w rozwoju rynku są Chiny, Japonia, Korea Południowa, Tajwan, Singapur, Malezja i Indonezja (źródło: Market and Market).

Badania przeprowadzone w 2013 roku przez IBOP Homo Homini wykazały, że w Polsce 1,6%, tj. ok. 0,5 mln osób jest weganami, 1,6% stosuje dietę lakto-owowegetariańską, a wegetarianami określiło się 3,7% respondentów.

Analizy wskazują, że do 2024 roku wartość tego segmentu globalnie może wynieść nawet 35 mld USD (źródło: www.repsly.com).

Dlaczego ludzie sięgają po napoje alternatywne?

Istnieje szereg przyczyn, dlaczego ludzie wyłączają z diety produkty zwierzęce i sięgają po alternatywne produkty roślinne. Do najczęściej wymienianych powodów należą przekonania o charakterze filozoficzno-etycznym. Do tej grupy należą m.in. osoby stosujące niektóre z form żywieniowych np. wegetarianie. Innym powodem są problemy zdrowotne związane ze spożywaniem wybranych grup pokarmowych tj. mleko (laktoza), produkty zbożowe (gluten) czy mięso (cholesterol). Napoje roślinne są także wybierane przez osoby, które poszukują produktów umożliwiających im ograniczenie spożycia produktów zwierzęcych. Istotne znaczenie przy podejmowaniu decyzji o zakupie produktów alternatywnych mają: nieprawdziwe opinie o mleku lub bezpośrednie psychologiczne uleganie modzie.


Wegetarianizm

Jednym z najpopularniejszych trendów żywieniowych jest wegetarianizm, który w swoich założeniach dąży do świadomego i celowego wyłączanie z diety mięsa, w tym ryb i owoców morza. Wegetarianizm może być wybrany z pobudek moralnych, zdrowotnych, ekologicznych bądź ekonomicznych.

Wegetarianizm nie jest pojęciem nowym. Rozwinął się na subkontynencie indyjskim w II tysiącleciu p.n.e. Miał wówczas charakter czysto religijny i przedhinduistyczny. Wegetarianizm był spotykany także w starożytności, ale był on ograniczony do małej liczby zwolenników, którzy najczęściej byli reprezentantami wyższych klas społecznych. W Europie pojawił się w VI wieku p.n.e. i był propagowany przez tzw. pitagorejczyków, którzy byli pierwszym ruchem stawiającym nacisk na etyczne wartości wegetarianizmu. Pierwszym znanym wegetarianinem był Leonardo da Vinci, który nie jadł mięsa z powodów etycznych.


W późnym chrześcijaństwie i średniowiecznym Kościele wielu mnichów rezygnowało z mięsa w ramach ascezy. Wegetarianizm znacznie zyskał na znaczeniu pod koniec XIX wieku, kiedy to utworzono liczne stowarzyszenia wegetariańskie. Jednym ze znanych wegetarian był Richard Wagner. Dążył on do ogólnej rezygnacji ze spożycia mięsa oraz doświadczeń na zwierzętach. W 1908 r. powstała Międzynarodowa Unia Wegetariańska, jako instytucja nadrzędna dla innych mniejszych wegetariańskich stowarzyszeń.

Anna Skrzypiec, Specjalista ds. Komunikacji Marketingowej w Lazur (SZGPR)

Anna Skrzypiec

Specjalista ds. Komunikacji Marketingowej w Lazur (SZGPR)

Wegetarianizm dla polskiego mleczarstwa jest konkretnym wyzwaniem, bo jasnym stało się, że dla sporej rzeszy konsumentów wegetarianizm to już nie chwilowy trend, ale styl życia. Spory, jakie toczą się wokół diety wegetariańskiej, zdają się od jakiegoś czasu tracić na sile, a jednocześnie zauważa się, że rośnie liczba jej zwolenników, jako atrakcyjnej i zdrowej.

Branża mleczarska, chcąc skutecznie reagować na zmieniającą się rzeczywistość i dotrzeć do tej grupy osób, musi dostarczać produkty spełniające ich oczekiwania. Pamiętać przy tym warto, że wegetarianizm przyjmuje wiele form i nie oznacza zawsze wyeliminowania produktów pochodzenia zwierzęcego. Mniej rygorystyczne warianty tej diety wykluczają mięso, ale dopuszczają spożywanie mleka i jego przetworów, z zastrzeżeniem produktów zawierających w składzie powszechnie stosowane dodatki spożywcze pochodzenia zwierzęcego, jak na przykład podpuszczka cielęca. Wiele produktów mleczarskich można zmodyfikować tak, aby dostosować ofertę do potrzeb tej grupy konsumentów. Przykładem jest między innymi firma Lazur (SZGPR), która do produkcji swoich serów pleśniowych wykorzystuje podpuszczkę mikrobiologiczną.

Wegetarianie, komponując swoją dietę, szczególnie starannie dobierają jej składniki. Poszukują produktów odznaczających się wysokimi wartościami odżywczymi, bogatych w białko i węglowodany oraz witaminy i składniki mineralne. Sery pleśniowe Lazur stanowić mogą wartościowe uzupełnienie ich diety, ponieważ są źródłem białka, wapnia i fosforu, zawierają również magnez, potas i sód oraz witaminy A i E.


Strona 1 z 2