GFSI – standardy akceptowalne i porównywalne –opis standardów europejskich

Standard GLOBALG.A.P

Siedzibą właściciela standardu są Niemcy. Standard GLOBALG.A.P zakłada zrównoważony rozwój środowiska oraz zapewnienie bezpieczeństwa żywności. Poprzez ustalenie standardów dla bezpiecznego i zrównoważonego rolnictwa na całym świecie. Organizacja definiuje swój cel jako „stworzenie zachęty sektora prywatnego dla producentów rolnych na całym świecie do przyjęcia bezpiecznych i trwałych praktyk, aby uczynić ten świat lepszym miejscem zamieszkania dla naszych dzieci”. Podstawowe założenia standardu znalazły się w kodeksie postępowania. GLOBALG.A.P jest międzynarodową normą dla produkcji rolnej. Główny produkt jest wynikiem wieloletnich badań i współpracy z ekspertami z branży, producentami i sprzedawcami detalicznymi na całym świecie. Celem standardu jest bezpieczna i zrównoważona produkcja rolna, która przyniesie korzyści rolnikom, detalistom i konsumentom na całym świecie.

Certyfikacja GLOBALG.A.P obejmuje:

• Bezpieczeństwo żywności i identyfikowalność
• Środowisko (w tym różnorodność biologiczna)
• Zdrowie, bezpieczeństwo i dobrobyt pracowników
• Dobrostan zwierząt
• Zintegrowane zarządzanie uprawami (ICM), zintegrowana ochrona przed szkodnikami (IPC)* System Zarządzania Jakością (QMS) oraz punkty analizy ryzyka i kontroli krytycznej (HACCP)

Podstawowe wymagania standardu, między innymi, zwiększają efektywność produkcji, poprawiają wydajność firmy i redukują marnotrawstwo niezbędnych zasobów. Wymaga to również takiego podejścia do rolnictwa, które opiera się na najlepszych praktykach dla przyszłych pokoleń.

Standard ten w pewien sposób odnosi się do mleczarstwa, poprzez zapewnienie dobrostanu zwierząt oraz odpowiednia jakość pasz.

Global Red Meat Standard

Właściciel standardu GRMS (Global Red Meat Standard) ma siedzibę w Danii. Globalny Międzynarodowy Standard Mięs Czerwonych, GRMS, jest schematem specjalnie opracowanym dla przemysłu mięsa czerwonego. Jego podstawowym wymaganiem jest bezpieczeństwo produktów, koncentrujące się na krytycznych obszarach mających wpływ na utrzymanie wysokich wymagań dotyczących bezpieczeństwa mięsa. Celem GRMS jest zapewnienie przejrzystości w zakresie bezpieczeństwa żywności, jakości i higieny w zakładach, które dokonują uboju, rozbioru, usuwania kości i obróbki mięsa oraz produktów mięsnych. Przejrzystość jest realizowana poprzez niezależny proces certyfikacji oparty na normie ISO/IEC 17065. Norma obejmuje cały łańcuch produkcyjny, a zatem ma zastosowanie do wszystkich aspektów transportu, postoju, oszałamiania, ubijania, odkostniania, rozbioru mięsa i wytwarzania produktów mięsnych. Standard jest dostępny dla wszystkich zainteresowanych stron/producentów mięsa w jego zakresie. Duńska Rada ds. Rolnictwa i Żywności jest właścicielem programu Global Red Meat Standard. Standard finansuje się poprzez pobieranie opłat od przemysłu i opłaty rejestracyjne przekazane jednostkom certyfikującym przy wydawaniu certyfikatów i raportów z kontroli. Wszystkie dochody są wykorzystywane do opracowywania i ulepszania Globalnego Standardu Czerwonego Mięsa. Ze względu na charakter merytoryczny niniejszego czasopisma nie będzie on omawiany szczegółowo.

FSSC 22000

FSSC 22000 jest własnością osoby prawnej na mocy prawa niderlandzkiego, zwanej Fundacją FSSC 22000, która ma siedzibę w Holandii. Fundacja podlega ścisłym regulaminom zapewniającym ciągłość niezależności, charakteru niezarobkowego i przejrzystości. Zapewnia to również prawidłowe zarządzanie finansami, wszystkie koszty programu są na jak najniższym poziomie. Fundacja ułatwia i posiada program oraz zarządza jego używaniem przez licencjonowane jednostki certyfikujące. Własność FSSC 22000 w ramach Programu ma swoje podstawy prawne w zakresie praw autorskich, prawa znaków towarowych i innych praw własności intelektualnej w prawie holenderskim i międzynarodowym.

Cele Fundacji określone w Statucie są następujące:

1. promowanie stosowania systemów zarządzania bezpieczeństwem żywności i zarządzania jakością;
2. opracowywanie, projektowanie, zarządzanie i poprawianie systemów certyfikacji i kontroli bezpieczeństwa żywności w zakresie bezpieczeństwa i jakości żywności;
3. promowanie uznawania na poziomie krajowym i międzynarodowym oraz ogólna akceptacja systemów, które opracowała w celu zapewnienia bezpieczeństwa i jakości żywności;
4. prowadzenie kampanii informacyjnych i dostarczanie informacji na temat bezpieczeństwa i jakości żywności;
5. zapewnienie usług wsparcia w zakresie certyfikacji systemów bezpieczeństwa żywności w zakresie bezpieczeństwa i jakości żywności;
6. wykonywanie wszelkich innych czynności, które są w jak najszerszym zakresie powiązane z wyżej wymienionym lub które mogłyby w jakikolwiek sposób być korzystne dla niego.

System FSSC 22000 określa wymogi dla jednostek certyfikujących (CB) w celu opracowania, wdrożenia i eksploatacji systemu certyfikacji oraz zapewnienia jego bezstronności i kompetencji. Program ustanawia wymagania dotyczące oceny systemu bezpieczeństwa żywności dla organizacji produkujących żywność i wydawania certyfikatu. Ten certyfikat wskazuje, że organizacja bezpieczeństwa żywności jest zgodna z wymaganiami podanymi w Schemacie i że organizacja może utrzymać zgodność z tymi wymaganiami. Wartość dodana do organizacji z certyfikowanym systemem bezpieczeństwa żywności polega na staraniach organizacji w celu utrzymania tego systemu i jego zaangażowania w ciągłe doskonalenie jego skuteczności.

Schemat składa się z trzech elementów: ISO 22000, sektorowych PRP i specyficznych wymagań FSSC 22000. Oprócz tych trzech elementów jest dobrowolnie FSSC 22000 – Moduł jakości zgodny z wymaganiami normy ISO 9001.

Program określa szczegółowe wymagania dotyczące:

• systemu bezpieczeństwa żywnościowego dla organizacji żywnościowych,
• systemu certyfikacji dla jednostek certyfikujących,
• systemu akredytacji przez jednostki akredytujące (AB).

Na świecie jest przyznanych i ważnych 17 002 certyfikaty dla 16 038 firm. Trzy firmy mają certyfikat FSSC 22000 quality. W produkcji pasz ważnych certyfikatów jest 66, dla zakładów produkujących opakowania do żywności 2488 certyfikatów, a w produkcji żywności 14 599.

FSSC 22000 jest dedykowany do audytu, certyfikacji i rejestracji bezpieczeństwa żywności systemów zarządzania następujących zakresów i kategorii produktów:

1. hodowla zwierząt na mięso, mleko, jaja i miód, z wyłączeniem pułapek, polowań i połowów
2. produkcja wyrobów spożywczych:
   1. produkcja łatwo psujących się produktów zwierzęcych (np. mięso, drób, jaja, przetwory mleczne i ryby / owoce morza).
   2. produkcja łatwo psujących się produktów roślinnych (np. owoce, świeże soki, warzywa, ziarna, orzechy).
   3. przetwarzanie łatwo psujących się produktów mieszanych – zawierających składniki pochodzenia zwierzęcego i roślinnego (produkty mieszane, np. pizza, lasagne, kanapki, pierogi, posiłki gotowe do spożycia).
   4. produkcja wyrobów o długim okresie przechowywania w temperaturze otoczenia (np. produkty w puszkach (konserwy), herbatniki, przekąski, olej, woda pitna, napoje, makaron, mąka, cukier, sól spożywcza).
3. wytwarzanie (bio) chemikaliów (np. dodatki do żywności i dodatków do pasz, witaminy, minerały, biokultury, środki aromatyzujące, enzymy i pomocy przetwórczej, ale z wyłączeniem pestycydów, leków, nawozów i środków czyszczących)
4. produkcja opakowań do żywności i materiałów opakowaniowych (np. bezpośredni, pośredni kontakt z żywnością)
5. produkcja żywności i paszy dla zwierząt (na przykład pokarm dla zwierząt domowych, karma dla psów i kotów, karma dla zwierząt, karma dla ryb)
6. usługi w zakresie transportu i magazynowania (np. działania w zakresie magazynowania i transportu w całym łańcuchu dostaw żywności)
7. catering. Przygotowania, przechowywanie i, w stosownych przypadkach, dostarczanie żywności do konsumpcji, na miejsce przygotowania lub w jednostce satelitarnej.
8. sprzedaż detaliczna/hurtowa. Dostarczenie gotowych produktów spożywczych klientowi (np. w placówkach detalicznych, sklepach, hurtowniach).

Normami odniesienia do certyfikacji FSSC 22000 mogą być dokumenty zestawione w tabeli.

Aby zaspokoić potrzeby głównych zainteresowanych stron oraz by zapewnić odpowiedni nadzór nad bezpieczeństwem żywnościowym w proces certyfikacji włączono dodatkowe szczegółowe wymagania FSSC dotyczące systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności. Dodatkowe klauzule mogą być opracowane jako dodatkowe normy ISO 2200x, specyfikacje techniczne dla branżowych PRP lub inne dodatkowe wymagania. W zakres certyfikacji „na dziś” włączono:

1. zarządzanie usługami
2. etykietowanie produktów
3. obrona żywności
4. zapobieganie oszustwom w żywności
5. używanie logo
6. Zarządzanie alergenami (tylko dla kategorii C, I i K)
7. monitorowanie środowiska (tylko dla kategorii C, I i K)
8. formułowanie produktów (tylko dla kategorii DII)
9. zarządzanie zasobami naturalnymi (tylko dla kategorii A).

Kategorie te oznaczają kategorie certyfikacji wg GFSI – o czym było w numerze FMB 1/2017 (27). Standard FSSC 22000 jest popularnym standardem również w przemyśle mleczarskim ze względu na jego „obiektywność”. Standardy takie jak IFS czy BRC mają swoich instytucjonalnych – prywatnych właścicieli, którzy w ramach swojej polityko mogą je dowolnie kształtować. O standardach prywatnych artykuł w kolejnym numerze Forum Mleczarskie Biznes.