Mleko smakowe: Zdrowsza alternatywa dla słodzonych napojów

dr inż. Marlena Piekut
Forum Mleczarskie Handel 4/2017 (83)

Mleko smakowe to produkt o wielu wariantach smakowych, zawierają te same niezbędne składniki odżywcze, co mleko niesmakowe. Mleko smakowe może pomóc zaspokajać potrzeby żywieniowe, zarówno dzieci jak i dorosłych, którzy nie spożywają zalecanych dziennych porcji produktów mleczarskich. W wytycznych w zakresie prawidłowego żywienia rekomendowanych przez Instytut Żywności i Żywienia z 2016 roku zaleca się spożywać codziennie, co najmniej dwie duże szklanki mleka lub zastępować je jogurtem, kefirem i częściowo serem.

Mleko smakowe jest bogatym w składniki odżywcze napojem, zapewniającym te same niezbędne składniki odżywcze, co mleko niesmakowe, w tym wapń, potas, fosfor, białko, witaminy A, D i B12, ryboflawinę i niacynę. Mleko i produkty mleczarskie wpływają korzystnie na zdrowie i poprawiają jakość diety. Produkty mleczarskie dobroczynnie wpływają na kości. W jednym z raportów Chirurgii Ogólnej Stanów Zjednoczonych dotyczącym zdrowia kości i osteoporozy uznaje się, że składniki żywieniowe mleka, w tym wapń, magnez, fosfor, potas, białko i witamina D współpracują ze sobą w celu budowania i wzmocnienia kości, tym samym są ważne w profilaktyce osteoporozy. Wskazuje się, że produkty mleczarskie mogą pomóc także w zmniejszeniu ryzyka nadciśnienia tętniczego krwi, otyłości, jak również przy pewnych odmianach nowotworów oraz cukrzycy typu 2.

Amerykańscy naukowcy szczególną rolę dla mleka smakowego upatrują w diecie dzieci i młodzieży. Dorastające dzieci spożywają coraz mniej mleka, zastępując go napojami bezalkoholowymi. Badania naukowców (R.K. Johnson, C. Frary, M.Q. Wang, M.M. Murphy, J.S. Douglass) dowodzą, że spożywanie mleka smakowego o małej zawartości tłuszczu lub bez tłuszczu może pomóc dzieciom i nastolatkom spełniać zalecenia rekomendowane przez żywieniowców (dotyczące produktów mleczarskich) i zwiększyć spożycie odżywczych składników mleka. Wykazano bowiem, że dzieci, które piły mleko smakowe spożywały więcej mleka ogółem i mniej napojów bezalkoholowych oraz napojów owocowych w porównaniu z dziećmi, które nie piły mleka smakowego. Ponadto konsumpcja mleka smakowego przyczyniła się do zwiększenia poziomu wapnia i fosforu w organizmie. Retrospektywna analiza diety ponad 3000 dzieci w wieku od 6. do 17. roku życia ujawniła, że dzieci i młodzież spożywający mleko smakowe miały korzystniejszą dietę ze zdrowotnego punktu widzenia niż ich rówieśnicy spożywający słodzone i gazowane napoje. Naukowcy sugerują więc, że dzieci i nastolatki mogą poprawić jakość swojej diety poprzez spożywanie mleka smakowego, jako alternatywy dla słodzonych i gazowanych napojów bezalkoholowych. Spożycie przez dzieci mleka smakowego przyczyniało się do zwiększenia takich składników odżywczych w ich diecie, jak witamina A, wapń, fosfor, magnez i potas, w porównaniu z dietami dzieci niespożywających mleka smakowego. Mleko jest zatem ważne dla zdrowych kości, a dzieciństwo, zwłaszcza dojrzewanie, jest bardzo ważnym okresem w budowie masy kostnej. Spożywanie odpowiedniej ilości mleka i innych produktów mleczarskich w okresie dzieciństwa wpływa korzystnie na zdrowie, a niskie spożycie mleka w okresie dzieciństwa i młodości jest związane z małą masą kostną i zwiększonym ryzykiem złamań w wieku dorosłym. W raporcie Amerykańskiej Akademii Pediatrii (AAP) zalecono także zwiększenie ilości witaminy D, a spożycie mleka smakowego wzbogaconego w tę witaminę przyczynia się do osiągnięcia zalecanego poziomu jej spożycia.

Pomimo ważnych składników odżywczych, które zawiera mleko smakowe istnieją obawy, jak wpłynie ono na dietę, gdyż zawiera niezalecane przez środowiska dietetyczne składniki, tj. cukier i środki aromatyzujące. Doniesienia naukowe „rozwiewają” jednak część obaw dotyczących spożywania mleka smakowego. W badaniach z Ameryki Północnej wskazano, że mleko smakowe stanowi bogaty w składniki odżywcze i atrakcyjny smakowo napój dla dzieci, który może pomóc im zaspokoić składniki odżywcze. Szczególnie rekomendowane jest mleko smakowe o obniżonej zawartości tłuszczu lub bez tłuszczu, które zawiera wszystkie składniki odżywcze, które dostarcza mleko niesmakowe. Badania pokazały także, że picie mleka smakowego nie doprowadziło bezpośrednio do zwiększenia BMI, czyli wskaźnika masy ciała. Wyniki badań przeprowadzonych przez Christophera Cifelli, Jenny A. Houchins, Elieke Demmer i Victora Fulgoni wśród meksykańskich uczniów wskazały, że spożywanie mleka smakowego nie jest związane ze zwiększoną masą ciała ani z wynikami BMI u dzieci i młodzieży. Mleko smakowe stanowi zatem ważną opcję dla dzieci i młodzieży w celu spełnienia zaleceń dotyczących produktów mleczarskich i składników odżywczych.

Strona 1 z 2