Nowa Zelandia: Mały kraj, wielki biznes (mleczarski)

Joanna Górska
Forum Mleczarskie Biznes 4/2016 (26)
nowa zelandia mleczarstwo

Nowa Zelandia to państwo wyspiarskie położone w południowo-zachodniej części Pacyfiku, około 1600 km na południowy wschód od Australii. W drugiej połowie lat 80. poprzedniego stulecia kraj ten przeszedł gruntowną reformę gospodarczą. Obecnie mleczarstwo Nowej Zelandii leży głównie w rękach prywatnych i uważane jest za jedno z najbardziej nowoczesnych na świecie. W Nowej Zelandii niestosowane są żadne rządowe dopłaty do rolnictwa. Mimo to Nowa Zelandia jest 8. producentem mleka na świecie, a produkty z tego kraju kupić można w ponad 140 krajach świata. Nowozelandzka Fonterra jest natomiast synonimem potęgi i nowoczesności mleczarskiej.

symbio probalance

Początki Nowej Zelandii

Nowa Zelandia została odkryta przez holenderskiego żeglarza Abla Tasmana w grudniu 1642 r. Nazwa państwa pochodzi z języka maoryskiego – Aotearoa, co oznacza Kraj Długiej Białej Chmury. Pierwszymi mieszkańcami Nowej Zelandii byli Maorysi. Za początek kolonizacji uważa się rok 1769, kiedy to do brzegów Nowj Zelandii dopłynął słynny brytyjski podróżnik i odkrywca James Cook. Za historyczną datę powstania państwa Nowa Zelandia uważa się dzień 6 lutego 1840 r., kiedy doszło do podpisania „Traktatu Waitangi” między plemionami Maorysów, a brytyjskimi kolonizatorami. Nowa Zelandia przez szereg lat była kolonią brytyjską, a prawa niepodległego państwa uzyskała dopiero w 1947 r.

symbio probalance

Nowa Zelandia w liczbach:

  • Powierzchnia 270 467 km2
  • Liczba mieszkańców 4,4 mln osób
  • Gęstość zaludnienia 15,6 os./km2
  • Liczba krów mlecznych 4,82 mln szt.
  • Liczba krów mięsnych 3,8 mln szt.
  • Liczba owiec 31,1 mln szt.

Rozwój mleczarstwa nowozelandzkiego

kapiti new zealand

Dane z historii mleczarstwa nowozelandzkiego wskazują, iż pierwsza krowa na terenach Nowej Zelandii pojawiła się około 202 lat temu. Stało się to dzięki inicjatywie misjonarza Samuela Marsdena w 1814 roku, który sprowadził te zwierzęta z Nowej Południowej Walii. W latach 80.  dziewiętnastego wieku większość produkcji nabiału odbywała się głównie na miejscowych farmach i jej produkty były przeznaczone na cele własne gospodarstwa lub na lokalną wymianę handlową. Produkowano wówczas głównie masło i sery. Uważa się, iż pierwsza organizacja na wzór spółdzielni mleczarskiej zrzeszająca farmerów powstała w 1871 roku w rejonach Otago Peninsula.

W 1881 roku na tereny nowej Zelandii przybył William Bowron, który wygłosił szereg wykładów mówiących o podstawach industrializacji mleczarstwa, zasadach masowej produkcji nabiału oraz potencjalnym korzystnym wpływie tej dziedziny na gospodarkę Nowej Zelandii. Dzięki jego inspiracji powstała firma Ashburton Cheese and Butter Factory w Flemington, która była zarządzana przez Williama Hardinga, syna twórcy sera cheddar – Joseph’a Harding’a. Spółka odniosła duży sukces, a Bowron został rządowym inspektorem dla wszystkich nowopowstających firm mleczarskich pracujących w Nowej Zelandii.

Do roku 1920 w Nowej Zelandii pracowało blisko 600 różnego typu przetwórni mleka, z czego 85% należało do spółdzielni mleczarskich. W latach trzydziestych liczba spółdzielni wynosiła blisko 500. Po II wojnie światowej na skutek usprawnienia logistyki i transportu, wdrożeniu nowych technologii oraz nowych rozwiązań energetycznych nastąpił proces licznych przejęć, a liczba firm należących do spółdzielni malała. W latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku pracowały już tylko 4 duże spółdzielnie tj.: w Waikato (New Zealand Dairy Group), Taranaki (Kiwi Co-operative Dairies), Hokitika (Westland Milk Products) oraz Tatua Co-operative Dairy Company.

Dzisiaj rolnictwo nowozelandzkie stanowi blisko 5% gospodarki i przynosi aż 53% dochodów z eksportu.

Obecnie Nowa Zelandia jest 8. co do wielkości producentem mleka. 95% nowozelandzkiego mleka jest eksportowane za granicę. W przemyśle mleczarskim zatrudnione jest około 40 tysięcy pracowników.

Strona 1 z 5