Sery hiszpańskie: Smak Hiszpanii

Hiszpania to największe z trzech państw położonych na Półwyspie Iberyjskim, graniczy z Portugalią, na południu z należącym do Wielkiej Brytanii Gibraltarem oraz przez Ceutę i Melillę z Marokiem. Na północy przez Pireneje graniczy z Francją i Andorą. W skład Hiszpanii wchodzą także Baleary na Morzu Śródziemnym, Wyspy Kanaryjskie na Oceanie Atlantyckim, a także tzw. terytoria suwerenne oraz liczne niezamieszkane wyspy po śródziemnomorskiej stronie Cieśniny Gibraltarskiej.

Regionalizm w kuchni hiszpańskiej

Śmiało można powiedzieć, iż nie istnieje coś takiego jak jednolita kuchnia hiszpańska. Wspomniane położenie, istotne zróżnicowanie geograficzne oraz silne wpływy nacjonalistyczne i regionalne powodują, iż mimo ogólnie rozpowszechnionej opinii, nie ma „zestawu wspólnych cech”, obejmujących wszystkie regiony Półwyspu Iberyjskiego pod „jedną kulinarną hiszpańską patelnią”. Dodatkowo należy pamiętać, że na kuchnie regionów Hiszpanii wpływ miało bardzo wiele różnych tradycji kulinarnych. Wśród nich wskazać można m.in. kuchnię arabską z południa Hiszpanii, w której królują ryż i szafran oraz desery bogate w bakalie, kuchnię meksykańską z ziemniakami i papryką, oraz kuchnię francuską, gdzie królują wszelkiej maści smakowite kremy i ciasta.

Dlatego też smakosza kulinarnego nie będzie dziwił fakt, iż w skład kuchni hiszpańskiej wchodzą zarówno potrawy o charakterze typowo śródziemnomorskim wywodzące się z południowego wybrzeża (tzw. kuchnia andaluzyjska), a w Galicji możemy spotkać potrawy typowo przygotowywane przez pasterzy oraz rybaków. Innego typu specjały zaserwują nam mieszkańcy Kraju Basków, a inne z regionu Kastylii. I mimo że mamy XXI wiek i na skutek wzmożonej globalizacji wiele elementów tradycyjnej kuchni hiszpańskiej wtopiło się w rzeczywistość kulinarną całej Hiszpanii, to również bardzo duże znaczenie przywiązuje się do tradycji płynącej z silnej regionalizacji oraz silnych więzi z tradycyjnym miejscem pochodzenia danego produktu.

Do najbardziej znanych dań głównych należą m.in. Tortilla de patatas – rodzaj omletu z jajek i ziemniaków, Pescaíto Frito – typowe danie w południowej Hiszpanii oraz paella – potrawa jednogarnkowa na bazie ryżu i szafranu. Z pomidorów i papryki Hiszpanie przygotowują słynny chłodnik gazpacho. W Asturii podają fabadę – jednogarnkową potrawę, której głównymi składnikami są fasola i duża ilość wędlin: chorizo, „morcilla”, boczek.

Nie możemy zapomnieć o owocach morza i słynnych smażonych na grillu krewetkach gambas a la plancha. W kuchni hiszpańskiej bardzo popularne są także zakąski tzw. tapas. Mogą to być patatas bravas, czyli ziemniaki pokrojone w kostkę, smażone w głębokim tłuszczu i polane sosem, oreja – ucho wołowe smażone we fryturze, serranito – kanapki z gotowaną kiełbasą. Oddzielną kategorię stanowią sery, oliwki oraz wędliny w tym szynki dojrzewające oraz kiełbasy wieprzowe z suszona papryką.

Ser w kulinariach hiszpańskich

Tradycja produkcji serów w Hiszpanii jest bardzo długa. Wiele z nich nadal wytwarzanych jest tradycyjnie, ręcznie. Do najbardziej znanych serów w Hiszpanii niewątpliwie należą: Manchego – twardy ser z La Manczy oraz Cabrales, niebieski ser z Asturii. Wśród cenionych serów wskazuje się także Abadessa d'Elins czy Alhama de Granada. Do ciekawych przykładów należą m.in. ser Idiazábal z Kraju Basków, Roncal z Nawarry, Mahón z Balearów, Tetilla z Galicji, albo Majorero z Wysp Kanaryjskich.

W Hiszpanii ze względu m.in. na klimat produkuje się głównie sery twarde. Serwuje się je w plasterkach, jako przystawkę, składnik sałatki lub dania oraz jako zakąskę lub deser. ser to jeden z podstawowych i charakterystycznych produktów, bez którego w kuchni hiszpańskiej trudno się obyć.

Obecnie uważa się, iż w Hiszpanii produkuje się nawet do 100 gatunków serów. Wprawdzie hiszpańskie serowarskie specjały nie są tak znane i wyszukane w kompozycji jak francuskie lub włoskie, ale odznaczają się bardzo dobrą jakością i charakterystycznym smakiem, zapachem oraz swoistą różnorodnością, co czyni ucztę serową z hiszpańskich specjałów prawdziwą przyjemnością. Sery iberyjskie mają jak to się często mówi „swój niepowtarzalny styl i charakter”.

W Hiszpanii produkuje się wiele rodzajów serów. W ofercie serowarskiej możemy buszować wśród serów miękkich białych takich jak ser z Burgos; serki kremowe, których przykładem może być ser Torta del Casar; sery pleśniowe – którego najważniejszym przedstawicielm jest Cabrales; sery twarde dojrzewające – tj. Manchego czy wędzone jak ser Palmero.

Różnorodność serów z Hiszpanii jest stosunkowo duża, co wynika m.in. z faktu, iż sery produkuje się tutaj zarówno z mleka krowiego, jak i koziego lub owczego. Hiszpania jest także krajem o bardzo zróżnicowanym położeniu geograficznym, różnorodnym klimacie, a co za tym idzie, różnej strukturze traw i wynikającej z tego jakości pasz czerpanych z pastwisk i terenów do wypasania. Powyższe przyczyny sprawiły, iż każdy region wypracował własny gatunek sera, który uzyskuje cechy przynależne do określonego regionu.