Higiena: Środki myjąco-dezynfekujące. Budowa i zasady doboru

Krzysztof Żarczyński
Forum Mleczarskie Biznes 3/2011 (11)

Skuteczne procesy mycia i dezynfekcji to jeden z warunków wstępnych dla produkcji bezpiecznych i wysokiej jakości produktów spożywczych. Mnogość obecnych na rynku preparatów do mycia i dezynfekcji, ich zróżnicowana cena, nasze doświadczenia w stosowaniu konkretnych preparatów, często każą nam się zastanowić, w jaki sposób udoskonalić obecne procedury czyszczenia, albo jak uzyskać podobną skuteczność mycia lub dezynfekcji, przy zastosowaniu innych, np. tańszych preparatów. Aby dobrze wybrać preparat musimy zrozumieć, jakie funkcje pełnią poszczególne składniki preparatów myjąco-dezynfekujących oraz szczegółowo zapoznać się z kartami charakterystyki danych preparatów. Tylko dzięki zrozumieniu składu preparatu oraz typu zanieczyszczeń, jakie chcemy usunąć, mamy szansę zaproponować optymalne dla nas rozwiązanie. Oczywiście konieczne będzie późniejsze przeprowadzenie praktycznych testów skuteczności czyszczenia i dezynfekcji, przeprowadzenie stosownych inspekcji i badań czystości linii.

Procesy mycia

Podstawą sukcesu w doborze środków myjących jest rozpoznanie składu zanieczyszczeń, z jakim mamy do czynienia. Za podstawowe źródło zanieczyszczeń linii należy przede wszystkim uznać produkowany na niej wyrób, jednak nie można również zapomnieć o związkach mineralnych pochodzących z wody używanej w procesach mycia, dezynfekcji i płukania, lub o nierozpuszczalnych składnikach samych preparatów myjąco-dezynfekujących - one także przy nieskutecznych procesach mycia i finalnego płukania instalacji, przyczyniają się do powstawania osadów na powierzchni urządzeń procesowych. Złożone osady-filmy, mają zróżnicowaną rozpuszczalność w zależności od ich składu, działających na nie temperatur w trakcie procesu produkcyjnego lub mycia (!), czasu, w jakim są budowane, stopnia ich suchości. Podstawowa zasada mówi, że preparaty kwaśne stosujemy do rozpuszczania osadów alkalicznych, natomiast preparaty zasadowe do rozpuszczania osadów zasadowych oraz usuwania pozostałości surowców/produktów spożywczych. Niewłaściwy dobór preparatu myjącego do typu zanieczyszczeń, może utrwalić obecne na linii osady i jeszcze bardziej utrudnić ich usunięcie, np. kwaśne preparaty myjące mogą wytrącić białka obecne w resztkach produktu na linii. Składniki żywności różnią się swoją rozpuszczalnością i łatwością usuwania, co obrazuje tabela 1.



Strona 1 z 6