Logistyka: Regulacje prawne w samochodowym transporcie międzynarodowym

Robert Zawadzki
Forum Mleczarskie Biznes 1/2015 (20)

Obserwując trend do zmian oraz wzrost oczekiwań rynkowych operatorzy logistyczni i firmy transportowe działające w sektorze spożywczym zostały zmuszone do stworzenia nowoczesnego i indywidualnego systemu obsługi transportowej. Siłą napędową polskiej logistyki są sieci wielkopowierzchniowych obiektów handlowych, rozwój usług e-commerce oraz oczywiście rosnący eksport i import. Rynek odczuł załamanie spowodowane embargiem rosyjskim, ale wciąż są kierunki, na których ruch pozostał. Sieci handlowe jako pierwsze rozwinęły wszystkie dziedziny nowoczesnej logistyki i wciąż podtrzymują zapotrzebowanie na transport i zarządzanie łańcuchem dostaw. Rozdrobnienie zakresu przewozów (transport realizowany pojedynczym pojazdem, często do kilku odbiorców), obsługa większości kierunków na terenie kraju i Europy, indywidualne prowadzenie każdego zlecenia, elektroniczny system obsługi informacji, to podstawowy zakres aktualnych potrzeb każdego klienta. Popularne są usługi celne świadczone w magazynach. Operatorzy logistyczni oferują także szereg usług dodatkowych. Są w stanie przejąć od producenta (dystrybutora) część procesu produkcyjno-technologicznego, który wymaga magazynowania towaru (np. dojrzewanie serów) i przeprowadzić we własnym magazynie. Dzięki temu klient może wykorzystać posiadane pomieszczenia do rozszerzenia produkcji, nie zaś do magazynowania towaru i co najważniejsze – otrzymać tę usługę za cenę niższą, niż koszty poniesione w przypadku wykonywania analogicznej czynności we własnym zakresie. Niektórzy idą o krok dalej – oferują producentom i importerom możliwość zwiezienia (nawet z różnych krajów) pełnych lub częściowych ładunków, a następnie możliwość ich copackingu, konsolidowania, dystrybucji, dokonywania obróbki, montowania na życzenie klienta, przygotowania dokumentów eksportowych oraz dostarczenia we wskazane miejsce. Międzynarodowe firmy oferują przewozy intermodalne różnymi rodzajami transportu na dogodnych dla klienta warunkach i w coraz korzystniejszych cenach. Towary lub komponenty do produkcji sprowadza się drogą morską, dokonuje ich oclenia oraz przesyła dalej transportem kolejowym lub samochodowym, bez angażowania własnych zasobów. Takie zintegrowane usługi logistyczne określa się mianem 3PL: Third Party Logistics. Najbardziej zaawansowane technologicznie firmy 3PL oferują swoim klientom usługi, na które składa się nie tylko dostawa produktu do klienta, ale również zarządzanie całością transakcji z klientem, zarządzanie zapasami, logistyka zwrotów, prowadzenie analiz i raportowanie sprzedaży, a także integracja systemów informatycznych. Stwarzają klientowi możliwość rezygnowania z wewnętrznych oddziałów logistycznych, a także powierzania prac w tym zakresie specjalistom. Jednak nawet powierzając szereg działań specjalistom warto samemu znać obszar, w jakim będą nas wyręczać. Chcemy zatem podsunąć Państwu zestawienie najistotniejszych, naszym zdaniem aktów prawnych i umów międzynarodowych regulujących przepływ towarów.

Wiele kwestii związanych z przewozem osób i rzeczy między państwami – stronami umowy, w tranzycie przez ich terytoria oraz między jednym z umawiających się państw a państwem trzecim regulują umowy dwustronne o międzynarodowych przewozach drogowych. Umowy takie Polska zawarła z Albanią, Armenią, Białorusią, Jugosławią, Irakiem, Iranem, Jordanią, Kazachstanem, Kirgizją, Macedonią, Mołdawią, Rosją, Syrią, Tunezją, Turcją, Ukrainą oraz Uzbekistanem. Teksty tych  umów zostały opublikowane w Monitorze Polskim, udostępnione są także na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Ważnym dokumentem z punktu widzenia logistyki spożywczej jest umowa o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów – ATP. Umowa o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów (ATP), sporządzona w Genewie 1 września 1970 r. została ogłoszona w Dzienniku Ustaw RP z 26 października 1984 r. – wszystkie strony umowy zostały wymienione na stronie internetowej Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych. Umowa ATP jest obszernym aktem prawnym obejmującym zakresem regulacji szereg dziedzin związanych z przewozem szybko psujących się artykułów żywnościowych (m.in. temperatury, w której należy przechowywać dany artykuł spożywczy, wyposażenie oraz warunki termiczne, jakie musi spełniać pojazd, procedury i metody pomiarów urządzeń chłodniczych, grzewczych itd.). Umowa ATP reguluje warunki przewozu dużej liczby towarów o odmiennych właściwościach, określa warunki techniczne, wzory świadectw, znaki rozpoznawcze dla środków transportu przewożących szybko psujące się artykuły żywnościowe. Wskazane w umowie ATP rozwiązania mają na celu optymalne dostosowanie pojazdu do przewozu przedmiotowych artykułów – stosowanie przepisów umowy ATP zapewnia  bezpieczeństwo przewozu artykułów żywnościowych, co jest istotne m.in. dla zachowania zdrowia i bezpieczeństwa ludzi. (źródło: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju).


Strona 1 z 2