Sery solankowe: Solankowy interes

Sery solankowe wywodzą się od tradycyjnego sera greckiego jakim jest feta. Są to gatunki serów świeżych wytwarzanych z mleka owczego, krowiego, z przyprawami. Sery po wyprodukowaniu podstawowej masy serowej są przetrzymywane w solance, dzięki czemu uzyskują dłuższą przydatność do spożycia, wilgotność oraz charakterystyczny słonawy smak. Najlepszym reprezentantem serów solankowych jest grecka feta. Od 14 października 2007 r. nazwa feta jest chroniona i zastrzeżona wyłącznie dla serów pochodzących z Grecji (PDO). Dlatego też na rynkach poza Grecją sery solankowe noszą inne nazwy niż oryginalna feta.

Korzenie

Feta jest greckim serem o bardzo długiej historii. Uważana jest za jeden z najstarszych na świecie serów produkowanych już w okresie starożytnego Konstantynopola. Feta to niekwestionowany narodowy przysmak grecki. Nazwa „feta” pochodzi od włoskiego słowa „fetta” czyli plaster. Badania wskazują, iż nazwa ta była wprowadzona do języka greckiego w XVII wieku i odnosi się do metody produkcyjnej stosowanej na greckiej wyspie Lesbos, gdzie ser był cięty na plastry, przechowywany w beczkach zalanych solanką.

Pietro Casola – odkrywca fety

Najwcześniejsze odniesienia do produkcji sera z mleka owczego w Grecji – o parametrach zbliżonych do dzisiejszej fety – sięgają VIII wieku p.n.e., a sposób wytwarzania sera opisywano w Odysei Homera. Ser feta wpisał się na stałe do kanonu tradycyjnej żywności w starożytnej Grecji i pozostał integralną częścią kuchni nowożytnej Grecji.

W bliższych nam czasach, po raz pierwszy o fecie wspomniał włoski podróżnik Pietro Casola, który w 1494 roku, wypatrzył sprzedawany na wybrzeżu Krety w okolicach miejscowości Chania, biały, lekko słony ser formowany w charakterystyczne bloki. Ser ten Kreteńczycy nazywali wówczas prósphatos, co oznaczało „świeży”. Był on spożywany jako przekąska między posiłkami, polany oliwą z dodatkiem aromatycznego oregano, oliwkami i kawałkami pieczywa.

Feta była produkowana przez żyjących w górach pasterzy z okolic Aten. Wyrabiano ją z mleka owczego lub koziego. Mleko po wydojeniu było zlewane do naczynia zawierającego resztki skrzepu z poprzedniej produkcji, które powodowały, że świeże mleko szybko się zsiadało. Bardzo często do otrzymywania skrzepu wykorzystywano gałązkę z drzewa figowego. Świeże mleko ubijano wówczas gałązką z drzewa figowego, a sok z liści spełniał rolę podpuszczki.

Obecnie ser tego typu produkowany jest też na Bałkanach, w Australii, Ameryce i Europie (m.in. w Danii, Polsce, Niemczech). Kraje te do wyrobu serów solankowych używają mleka krowiego. W Bułgarii ser ten wyrabiany jest z mleka owiec i używany do słynnej szopskiej sałatki. Ser solankowy produkowany z mleka krowiego, ma kolor lekko kremowy i nieco inny smak niż feta oryginalna.

Ciekawy produkt

Favita jest sprzedażowo najsilniejszą marką serów sałatkowo-kanapkowych w Polsce i daleko w tyle pozostawia konkurencyjne marki. Favita to dobrze znane konsumentom kartoniki w trzech kolorach odpowiadających trzem zawartościom tłuszczu: 12% 16%,  18%. Wszystkie dostępne są w wersjach 270 g, a Favita 12% także jako 200 g kartonik. Całość oferty uzupełnia Favita 100 g (słoiczek) ser kostkowany z ziołami.

Producent: Grupa Mlekovita.

Feta pod ochroną PDO

Do roku 1997 feta z mleka owczego była sprzedawana w wielu krajach UE. Pojawienie się wielu tańszych serów solankowych ograniczało jednak dochody Greków. Dlatego też wnieśli oni pozew do Parlamentu Europejskiego o nadanie serowi feta statusu PDO. Zgodnie z regulacjami UE nr 1829/2002, z 15 października 2002 r. status fety się zmienił. Według prawa taki ser może nosić nazwę feta, jeżeli jest produkowany w tradycyjny sposób w uznanych regionach Grecji (na lądzie oraz wyspie Lesbos). I jest wykonany z mleka owczego lub mieszanki mleka owczego i koziego (do 30%). Od 14 października 2007 r. nazwa feta jest chroniona i zastrzeżona wyłącznie dla serów pochodzących z Grecji (PDO). Inne produkty wzorowane na technologii fety nie mogą nosić przynależnej fecie nazwy.