Mleczarstwo na świecie: Rynek mleczarski USA i Rosji

Joanna Górska
Forum Mleczarskie Biznes 2/2014 (18)

Rok 2013 to 770,8 mln ton mleka płynnego wyprodukowanego na świecie. 43% tej puli pochodzi z krajów bloku OECD. Do największych producentów zaliczyć można Unię Europejską (UE-27), Indie i USA (12%). Rosja odpowiada za 4% światowego rynku mleka.

RYNEK AMERYKAŃSKI

Produkcja mleka w USA rośnie. W 2011 r. rynkowa wartość tego rynku wynosiła 63,054 mld USD, co plasowało USA w kategorii krajów o intensywnej dynamice wzrostowej. The North American Free Trade Agreement (NAFTA) – handlowe porozumienie handlowe pomiędzy krajami Ameryki Północnej: (USA, Kanady) i Meksyku szacuje, iż mleczarstwo z tego bloku w roku 2016 może osiągnąć wartość: w USA 56,85 mld USD, w Kanadzie 10,37 mld USD, a w Meksyku 7,29 mld USD.

W USA działa około 51 000 farm mlecznych produkujących mleko, sery, jogurty i inne produkty mleczarskie, zarówno na rynek krajowy jak i na eksport. Około 97% amerykańskich farm znajduje się w rękach firm rodzinnych lub spółdzielni mleczarskich. Średnia wielkość stada wynosi 115 sztuk krów. Większość stad (74%) posiada mniej niż 100 krów mlecznych. Farmy o wielkości ponad 100 akrów – produkują 85% mleka. Średnio jedna krowa dostarcza 7 galonów (ok. 26,53 l) mleka każdego dnia, co daje 2 500 galonów każdego roku.

W 2012 r., w USA wyprodukowano 90,6 bln t. mleka, od 9 225 000 krów, co daje wydajność 9,82 kg na krowę. Największym mleczarskim producentem w USA jest stan Kalifornia, który produkuje 18,96 mln t. mleka od 1 782 000 krów, następnie Wisconsin, który produkuje 12, 34 mln t. mleka od 1 270 000 krów oraz Idaho: 6 149 804 536 kg mleka od 580 000 krów.

Rynek amerykański jest jednym z największych rynków produkujących mleko. Mleko konsumowane jest jako część zdrowego stylu życia. Każdego dnia w USA konsumowane jest blisko 17 mln galonów mleka. Mleko postrzegane jest jako wartościowy produkt dla dzieci i nastolatków, który dostarcza im białka, wapnia oraz witamin D i z grupy B. Sery stanowią istoty element diety przeciętnego Amerykanina. Każdego dnia statystyczny Amerykanin konsumuje średnio 30 g sera.

W 2013 roku w USA wyprodukowano 90,1 mld litrów (w 2011 – 88,9). Mleko produkuje się w 50 stanach, a przemysł mleczarski jest biznesem nr 1 w takich stanach jak Kalifornia (21,3%), Idaho, Arizona, Utah, New Hampshire, Michigan, Nowy Meksyk, Nowy Jork, Pensylwania, Vermont oraz Wisconsin. Wartość amerykańskiego sektora mleczarskiego jest szacowana na poziomie 140 mld USD. W sektorze tym pracuje blisko 900 tys. osób.

W 2013 roku w USA wyprodukowano 11 101 135 funtów sera (w tym serów typu amerykańskiego 40%), a sera typu włoskiego 42%. Najpopularniejszym serem w USA jest mozzarella – 33% całkowitej produkcji oraz cheddar – 29%. Do innych produkowanych w USA serów należą Blue i Gorgonzola, Brick i Muenster, Neufchatel, Feta oraz ser typu Gouda.

Według danych OECD w 2013 roku wyprodukowano w USA 825 tys. ton masła. Było to nieznacznie mniej niż w 2012 roku (828 tys. ton). Konsumpcja masła jednak wzrosła z 759 tys. ton w 2011 do 803 tys. ton w 2013. Wzrosła też produkcja mleka odtłuszczonego z 893 tys. ton w 2011 roku do 952 tys. ton w 2013.

Zmiany strukturalne

Na przestrzeni ostatnich lat zmieniła się wyraźnie struktura amerykańskiego rolnictwa. W te zmiany wpisuje się także mleczarstwo. Głównym wskazywanym trendem jest zmniejszająca się konkurencyjność różnych gałęzi mleczarstwa. Obecnie rolnictwo amerykańskie podąża w dwóch kierunkach. Po pierwsze następują coraz liczniejsze konsolidacje, co skutkuje przejściem mniejszych firm pod skrzydła większych oraz – po drugie – nasila się koncentracja przemysłu, co powoduje, iż relatywnie niewielka liczba firm kontroluje większość sprzedaży.

Wspomniana konsolidacja prowadzi do systematycznego zwiększenia wydajności, a tym samym redukcji kosztów. W ten sposób wiodące firmy mogą osiągnąć przewagę konkurencyjną na rynku. Prowadzone redukcje kosztów oraz restrukturyzacje są realizowane na każdym etapie działania przedsiębiorstw od produkcji po marketing i promocję. Konsolidacje prowadzą także do zmniejszenia kosztów współpracy z gospodarstwami rolnymi, spółdzielniami oraz kosztów logistyki i sprzedaży. De facto firmy obniżając koszty na jednostkę produkcji stają się coraz bardziej konkurencyjne i mogą sprzedać więcej po niższych kosztach niż mniej rentowne przedsiębiorstwa. W rezultacie prowadzi to do sytuacji, gdzie potrzebna jest mniejsza ilość gospodarstw rolnych mogących sprostać wymaganiom branży. W rezultacie mniej gospodarstw mleczarskich produkuje taką samą liczba mleka i jego przetworów.

Strona 1 z 4