Oszczędzanie w handlu: Ekologia – wymóg, wizerunek, wysokie koszty?

Robert Zawadzki
Forum Mleczarskie Handel 3/2013 (58)

Polityka klimatyczna Unii Europejskiej związana z wprowadzeniem w Europie rozwiązań mających na celu ograniczanie emisji CO2 stanowi ogromne obciążenie dla przedsiębiorstw. Dodatkowe koszty dla przemysłu w Polsce z tytułu już wdrożonych działań w zakresie polityki klimatycznej szacowane na podstawie badań Krajowej Izby Gospodarczej, osiągną w roku 2015 ok. 5 mld zł, a do roku 2030 wzrosną do ok. 13 mld zł.


Nie zmienia to faktu, że mimo działań politycznych nie da się uniknąć inwestycji w tym zakresie – wyższe ceny energii elektrycznej i ciepła, zużywanych w produkcji przemysłowej i obciążenia podatkowe zmuszają do szukania dróg do bezpośredniego i pośredniego obniżenia zużycia paliw kopalnych oraz niższej emisji CO2.

Aby lepiej zobrazować to, o czym mówimy przypomnimy, że szacunkowo wytworzenie 1 MWh  prądu, ale i ciepła z węgla kamiennego w Polsce równa się emisji około 1 tony CO2. W krajach, których gospodarka nie jest oparta na węglu, ale np. na atomie, czy źródłach alternatywnych wytworzenie 1 MWh oznacza emisję zaledwie ok. 100 kg CO2.

Przeciętne gospodarstwo domowe w Polsce zużywa rocznie ok. 2 MWh, więc emisja CO2 do atmosfery wynosi 2 tony. Dodatkowo pokonanie samochodem trasy 5000 km to kolejna tona CO2. Wyobraźmy sobie zatem skalę emisji w przypadku przedsiębiorstw np. w handlu, dystrybucji i produkcji spożywczej. W tej branży źródłem energii (transport, ogrzewanie, energia elektryczna) są niemal w 100% paliwa kopalne. Dzięki dofinansowaniu z UE i własnym inwestycjom podmioty te sukcesywnie transformują swoje obiekty i floty w kierunku technologii niskoemisyjnych, jednak proces ten, ze względu na wysokie koszty jest długofalowy.


Oszczędne sklepy

Jeszcze kilka lat temu panele fotowoltaicze instalowane na dachach były nowinką techniczną – teraz to standard w większości inwestycji. Zaledwie 3 lata temu Wal-Mart testował w Meksyku 67,5 MW farmę wiatrową, która dostarczała energię do 348 sklepów w dystrykcie Mexico City. Była to nowość i ciekawostka. Projekt zakładał oszczędności na poziomie mniejszej o 137 000 ton emisji CO2 do atmosfery rocznie i okazał się sukcesem. Podobnym jak instalowane wcześniej ogniwa fotowoltaiczne na dachu centrum dystrybucyjnego Wal-Martu, które dostarczały 20% energii do obiektu. Podobne inwestycje były obecne także w Polsce i to nawet wcześniej. W rozwiązaniach ekologicznych przoduje Tesco budując tzw. sklepy energooszczędne. Sklepy te korzystają z energii naturalnej głównie poprzez panele słoneczne, wiatraki i gruntowy wymiennik ciepła. Firma posiada już 6 takich sklepów w Zdzieszowicach (opolskie), Garwolinie (mazowieckie), Lubartowie (lubelskie), Nowym Mieście Lubawskim (warmińsko-mazurskie), Grudziądzu (kujawsko-pomorskie), Biskupcu (warmińsko-mazurskie).

Energooszczędny sklep Tesco, który powstał w Zdzieszowicach w 2006 roku, był pierwszym obiektem w Polsce, w którym zastosowano nowoczesną technologię wykorzystującą energię naturalną. Na jego dachu znajdują się baterie słoneczne, niewymagające konserwacji i odporne na zmienne warunki atmosferyczne. Przetwarzają one ciepło słoneczne w energię elektryczną, która wykorzystywana jest do oświetlania sali sprzedaży. Cztery turbiny wiatrowe rozmieszczone są wzdłuż frontowej ściany budynku, jedna wytwarza maksymalnie 1 kW energii elektrycznej. W ciągu dnia wykorzystuje się ją do oświetlenia pomieszczeń biurowych, natomiast nocą do oświetlenia parkingu przy sklepie. Gruntowy wymiennik ciepła służy do podgrzewania i schładzania świeżego powietrza nawiewanego do pomieszczeń sklepu. Latem, gdy temperatura powietrza jest wysoka, pod ziemią jest chłodniej. Gorące powietrze jest tłoczone do rur wymiennika, naturalnie schładza się pod ziemią i schłodzone jest nawiewane do sali sprzedaży. Zimą, gdy temperatura na zewnątrz jest niska, pod ziemią jest cieplej. Zimne powietrze jest tłoczone do rur, tam się naturalnie ogrzewa i już ogrzane jest nawiewane do sali sprzedaży. Dzięki grubszej izolacji budynek traci mniej ciepła. Czujniki ruchu i zmierzchu zainstalowane w pomieszczeniach socjalnych pozwalają racjonalnie gospodarować energią. Znaczną redukcję zużycia energii elektrycznej i gazu osiągnięto poprzez skojarzenia odzysku ciepła z chłodnictwa spożywczego z instalacją przygotowania ciepłej wody użytkowej współpracującej z kotłem kondensacyjnym.


Strona 1 z 2