Finanse: Reklama ze wsparciem unijnym

Grzegorz Rykaczewski
Forum Mleczarskie Handel 1/2013 (56)

Konsumenci artykułów spożywczych coraz częściej, w swoich codziennych wyborach, kierują się nie tylko ceną, ale również jakością, Nie ma w tym nic dziwnego – chyba każdy człowiek chce mieć pewność, że żywność którą kupuje jest po prostu zdrowa. Warto wyjść naprzeciw takiemu zapotrzebowaniu konsumentów i zaoferować produkty naturalne, o wysokiej jakości. Jako że na konkurencyjnym rynku artykułów spożywczych bardzo ważna jest odpowiednia promocja wyrobów, ważną informacją jest możliwość skorzystania z funduszy unijnych.

Żywność z certyfikatem

Klienci sklepów spożywczych mają ogromny wybór produktów. Często nawet w obrębie jednej grupy asortymentowej konkuruje ze sobą dwadzieścia lub trzydzieści wyrobów. Jak skupić zainteresowanie konsumenta właśnie na naszym produkcie? Jednym ze sposobów jest uzyskanie certyfikatu potwierdzającego jakość żywności. Obecnie w Polsce funkcjonuje kilka systemów jakości, które obejmują swoim zakresem różne typy produktów (np. produkty regionalne, żywność produkowaną w sposób tradycyjny lub żywność pochodzącą z produkcji ekologicznej).

Jednym z takich systemów jest unijny system certyfikacji produktów regionalnych i tradycyjnych. W jego ramach funkcjonują trzy znaki: Chroniona Nazwa Pochodzenia (ChNP), Chronione Oznaczenie Geograficzne (ChOG) oraz Gwarantowana Tradycyjna Specjalność (GTS). W Polsce system został wdrożony po wejściu naszego kraju do UE. Celem jego funkcjonowania jest wsparcie producentów w informowaniu o określonych cechach wyrobów, co ma w rezultacie zapewnić:

  • uczciwą konkurencję – rolnikom i producentom certyfikowanych produktów rolnych i środków spożywczych
  • dostęp konsumentów do wiarygodnych informacji na temat tych produktów
  • przestrzeganie praw własności intelektualnej
  • integralność rynku wewnętrznego.

Aby produkt mógł uzyskać certyfikat Chronionej Nazwy Pochodzenia (ChNP) musi spełnić trzy warunki. Przede wszystkim musi pochodzić z określonego miejsca, regionu lub, w wyjątkowych przypadkach, kraju. Oprócz tego jego jakość lub cechy charakterystyczne muszą być w istotnej lub wyłącznej mierze zasługą wymienionego środowiska geograficznego. Trzecim warunkiem jest umiejscowienie wszystkich etapów produkcji na wspomnianym obszarze geograficznym.

Ustawodawca wspólnotowy dopuszcza pewne odstępstwo od wymienionych warunków. Niektóre nazwy pozwala traktować jako nazwy pochodzenia, nawet jeżeli surowce do tych produktów pochodzą z obszaru geograficznego większego lub różniącego się od określanego obszaru geograficznego. Jednak wtedy muszą być spełnione kolejne warunki: musi zostać określony obszar wytwarzania surowców, muszą istnieć specjalne warunki wytwarzania surowców oraz system kontroli zapewniający przestrzeganie tych specjalnych warunków. Również nazwa pochodzenia musi być uznawana za taką w kraju, z którego się wywodzi, przed dniem 1 maja 2004 r. Ten wyłom w przepisach dotyczy trzech „surowców”: żywych zwierząt, mięsa i mleka.

W przypadku Chronionego Oznaczenia Geograficznego (ChOG) również wymagane jest pochodzenie produktu z określonego miejsca, regionu lub kraju. Z tego pochodzenia geograficznego powinna również wynikać jakość lub inna cecha charakterystyczna wyrobu. Warunkiem, który odróżnia ten certyfikat od ChNP, jest wymóg umiejscowienia przynajmniej jednego etapu produkcji na tym obszarze geograficznym.

Produkty oznaczone znakiem „Jakość Tradycja”

  • Grupa Mlekovita, Oddział w Suszu
    Ser Salami Naturalny z Warmii, Mazur i Powiśla
  • Top Tomyśl (OSM)
    Gzik Wielkopolski
    Wielkopolski Ser Smażony
    Wielkopolskie Masło
  • Rospuda (SM)
    Masło Tradycyjne z Filipowa
  • Gostyń (SM)
    Masło Wielkopolskie
  • Jana (ŚSM)
    Masło Wielkopolskie
  • Gminna Mleczarnia w Pierzchnicy
    Ser Twarogowy Naturalny Świętokrzyski
  • Jędrzejowska (SM)
    Masło Jędrzejowskie
    Jędrzejowski Twarożek Śmietankowy
    Ser Naturalny Twarogowy Świętokrzyski

Trzecim elementem powyższego systemu jest Gwarantowana Tradycyjna Specjalność (GTS). Dotyczy produktów, powstających przy użyciu tradycyjnych metod produkcji lub na podstawie tradycyjnych przepisów.

Systemy ChNP, ChOG oraz GTS są zdefiniowane w przepisach prawa, zarówno polskiego jak i wspólnotowego. Ma to chronić zarejestrowany produkt przed wykorzystywaniem nazwy w produktach pozornie podobnych, a nieobjętych rejestracją, przed wszelkiego rodzaju stosowaniem w nazwach innych wyrobów imitujących oryginał oraz wszelkimi innymi praktykami mogącymi wprowadzić konsumenta w błąd.

Rejestracji produktów dokonuje Komisja Europejska. W naszym kraju wnioski o rejestrację przyjmuje Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które dokonuje ich oceny oraz przekazuje dokumentację do KE.

Wniosek o rejestrację produktu może złożyć „grupa”, która w przepisach unijnych jest zdefiniowana jako dowolne stowarzyszenie, niezależnie od jego formy prawnej, skupiające głównie producentów lub przetwórców, których działalność związana jest z takim samym produktem.

W Polsce unijne certyfikaty posiada 36 produktów, w tym kilka mleczarskich (m.in. bryndza podhalańska, oscypek, wielkopolski ser smażony). Innym systemem jakości żywności jest, administrowany przez Polską Izbę Produktu Regionalnego i Lokalnego (PIPRiL), system Jakość i Tradycja. Jest to system krajowy, który w 2007 roku został oficjalnie uznany przez Ministra Rolnictwa.

Aby uzyskać certyfikat wyrób musi charakteryzować się tradycyjnym składem lub tradycyjnym sposobem wytwarzania oraz szczególną jakością. Tradycyjny skład i sposób wytwarzania, w rozumieniu opisywanego systemu jakości, oznacza przynajmniej 50-letnią historię produktu.

Rejestr certyfikowanych produktów prowadzi PIPLiR i do Biura tej instytucji należy składać wnioski o nadanie certyfikatu. Wniosek taki jest rozpatrywany przez kapitułę znaku, powoływaną przez Zarząd Izby. Produkty, które uzyskały aprobatę kapituły mogą być sygnowane znakiem jakości Jakość i Tradycja.

Obecnie ponad 50 wyrobów jest produkowanych w tym systemie jakości, z czego około 20 to produkty mleczarskie. Wszystkie potrzebne informacje dotyczące tego systemu jakości znajdą Państwo na stronie internetowej www.produktyregionalne.pl.

Strona 1 z 2